Umûmî Müfettişlikler (1927-1952)

Umûmî Müfettişlikler, Osmanlı siyâsî/idârî zihniyetinin ve uygulamasının Cumhuriyete devreden mirası olarak kabul edilebilir. Cemil Koçak bu eserinde Umûmî Müfettişlikler’in siyâsî, idârî, sosyal, iktisâdî ve kültürel misyonlarını ortaya çıkarmaya çalışarak, İçişleri Bakanlığı’na sürekli raporlar düzenleyen, memleketin “geri kalmış” bölgelerindeki “ıslah” çalışmalarını denetleyen, Kürt sorunu ile yakından ilgili, memleket sathında örgütlü bir bürokratik ağın gözden ırak bırakılmış/bıraktırılmış varlığına dikkat çekiyor.

Umûmî Müfettişlikler, Osmanlı siyâsî/idârî zihniyetinin ve uygulamasının Cumhuriyete devreden mirası olarak kabul edilebilir. Cemil Koçak bu eserinde Umûmî Müfettişlikler’in siyâsî, idârî, sosyal, iktisâdî ve kültürel misyonlarını ortaya çıkarmaya çalışarak, İçişleri Bakanlığı’na sürekli raporlar düzenleyen, memleketin “geri kalmış” bölgelerindeki “ıslah” çalışmalarını denetleyen, Kürt sorunu ile yakından ilgili, memleket sathında örgütlü bir bürokratik ağın gözden ırak bırakılmış/bıraktırılmış varlığına dikkat çekiyor. 1980’li yıllar boyunca varlığına şahit olduğumuz Olağanüstü Hal Valiliği gibi bir kurumun Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan devlet zihniyeti içerisinde hangi mantık ve bakış açısı ile oluşturulduğunu 1927-1952 yılları arasında varolmuş bir idari mekanizma vasıtasıyla anlatmış oluyor. Varlığı bilinen ve fakat pek de gözönünde olması istenmeyen Umûmî Müfettişlikler konusunu meşakkatli bir arşiv çalışmasının neticesinde işleyen Cemil Koçak’ın eseri, tek-parti döneminin siyasî, kültürel ve toplumsal hayatı hakkında çok detaylı gözlemler yapılmasına katkıda bulunuyor.
 

1956’da İzmir’de doğdu. Orta öğrenimini İzmir’de tamamladıktan sonra 1978’de SBF Basın-Yayın Yüksek Okulu’ndan mezun oldu. SBF’de yüksek lisans ve doktora eğitimine devâm etti (1978-1980). Âfet İnan Târih Araştırmaları Ödülü’nü kazanan (1990) Türkiye’de Millî Şef Dönemi (1938-1945) yazarın doktora tezidir (1985). Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi doktorasından sonra 1991 yılında Siyasal ve Sosyal Bilimler doçenti oldu. Abdülhamid’in Mirası (1990) ile Sedat Simavi Vakfı Sosyal Bilimler Ödülü’nü kazanan (1991) Türk-Alman İlişkileri (1923-1939) (1991) adlı araştırmaları yayımlandı. Makaleleri ve kitap tanıtım yazıları, başta Tarih ve Toplum ve Toplumsal Tarih olmak üzere, çeşitli dergilerde yayımlandı. Samet Ağaoğlu’nun Siyâsî Günlük; Demokrat Parti’nin Kuruluşu adını taşıyan günlüğünü (1992) ve Haldun Derin’in Çankaya Özel Kalemini Anımsarken (1933-1951) adlı anılarını (1995) yayına hazırladı. Sabancı Üniversitesi tarafından 1998 yılında yayımlanan Birinci Meclis adlı kitabın da editörlüğünü yaptı. 2003 yılında İletişim Yayınları tarafından Umûmî Müfettişlikler (1927-1952) adlı kitabı yayımlandı. Belgelerle Heyeti Mahsusalar kitabı da yine aynı yayınevinden 2005 yılında çıktı. Bunu Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası kitabı (2006) izledi. Geçmişiniz İtinayla Temizlenir (2009) ve Tek Parti Döneminde Muhalif Sesler (2011) başlıklı kitaplarında çeşitli yazılarını bir araya topladı. Türkiye’de İki Partili Siyâsî Sistemin Kuruluş Yılları: İkinci Parti (cilt 1) adlı çalışması 2010’da, serinin ikinci cildi İktidar ve Demokratlar 2012’de, üçüncü cilt Rejim Krizi adıyla 2013’te, dördüncü cilt Dönüşüm: Ordu, Din, Hukuk, Ekonomi ve Politika adıyla 2015’te, beşinci cilt Uzlaşma adıyla 2016’da, altıncı cilt CHP İktidarının Sonu adıyla 2017'de yayımlandı. 1984-1999 yılları arasında TÜBİTAK’ta çalışan ve 2007’de profesör olan yazar, halen Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak, yakın dönem siyâsî târihimizle ilgili araştırmalarını sürdürmektedir.

Kitabın Adı Umûmî Müfettişlikler (1927-1952)
ISBN 9789750501296
Yayın No İletişim - 894
Dizi Araştırma-İnceleme - 144
Alan Tarih
Sayfa 341 sayfa
En 130 mm
Boy 195 mm
Ağırlık 245 gr
Perakende Satış Fiyatı 62,00 TL
Baskı 2. baskı - Nisan 2010 (1. baskı - Nisan 2003)
Yazar Cemil Koçak
Editör Kerem Ünüvar
Kapak Utku Lomlu
Uygulama Çiğdem Dilbaz
Baskı Sena Ofset
Cilt Sena Ofset