Ayaşlı ile Kiracıları
Memduh Şevket Esendal, 1934 yılında Vakit gazetesinde tefrika edilen, daha sonra yine aynı yıl kitap olarak yayımlanan romanı Ayaşlı ile Kiracıları’nda yeni yapılmış bir apartmanın her bir odası ayrı ayrı kiraya verilen kısmında yaşayan insanları anlatır. Esendal, Ayaşlı İbrahim Efendi’nin sosyokültürel konumları ve dünya görüşleri birbirinden hayli farklı kiracıları bir araya geldiğinde genç Cumhuriyet’in yaratmaya çalıştığı yeni dünyaların, süregiden eski alışkanlıkların ve eski ile yeni arasında kalmış kişilerin yaşadığı gerek iktisadi gerek ruhsal ve duygusal gerilimlerin bir resmini sunarken; taşra ile merkez arasındaki diken üstünde ilişkileri de detaylarıyla gözler önüne serer.
Behçet Çelik tarafından yayıma hazırlanan, Tanıl Bora’nın dönemi, romanı ve yazarın dünya görüşünü irdelediği önsözüyle zenginleşen Ayaşlı ile Kiracıları’nda, romanın tefrikası, ilk ve son baskıları arasındaki farklılıklar gösteriliyor.Ayrıca Esendal’ın sade ve kendine has üslubu, kullanımları korunarak, okurların “dönemin ruhunu” daha yakından görmeleri sağlanıyor.
“Ayaşlı ile Kiracıları, apartman hayatını, şehir hayatının mikro kozmosu gibi tasvir eder.”
TANIL BORA
29 Mart 1883’te Çorlu’da doğdu. Mülkiye Mektebi’nin ikinci sınıfına kadar okumasına rağmen düzenli ve sürekli bir okul hayatı olmadı. 1906’da İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye oldu. Başlangıçta ücretli bir çalışan olarak cemiyette yer alırken sonradan İttihatçılığı benimsedi. Cemiyet içinde oluşan “mesleki temsilciler” grubunda Kara Kemal ve Ali İhsan (İloğlu) ile birlikte yer aldı. Esnaf Odaları Mümessilliği, Anadolu Vilayetleri Müfettişliği gibi görevler üstlendi, müfettişlik görevi sayesinde Anadolu’yu gezme, Anadolu insanını tanıma fırsatı buldu. İlk öyküsü 1908’de Tanin’de yayımlanan Memduh Şevket, TBMM’nin kurulmasıyla Anadolu’ya geçti. 15 Aralık 1924 ile 1 Eylül 1925 arasında otuz sekiz sayı yayımlanıp Takrir-i Sükûn Kanunu ile kapatılan Meslek gazetesinde hikâyeleri, Miras romanı ve karikatürleri yayımlandı. Bu dönemde karikatürleri nedeniyle takibata da uğradı. Sonraki yıllarda Tahran ve Kabil’de büyükelçilik görevlerinde bulundu, bu iki görev arasında 1931-1933 yıllarında Elazığ milletvekilliği yaptı. Kabil büyükelçiliğinden affını isteyip Türkiye’ye döndükten sonra da Bilecik milletvekili olarak 1941-1950 arasında TBMM’de bulundu. İkinci Dünya Savaşı’nın en zorlu yıllarında (1942-1945) CHP Genel Sekreterliği görevini üstlenen Esendal, 16 Mayıs 1952’de Ankara’da vefat etti.
M.Ş., M.Ş.E., M. Oğulcuk, Mustafa Memduh, Mustafa Yalınkat, Meşe gibi müstearlar kullanan Esendal’ın ilk romanı Ayaşlı ile Kiracıları 1934’te yayımlandı, 1946’da CHP Armağanı’na layık görüldü. 1946 yılında Hikâyeler / Birinci Kitap ve Hikâyeler İkinci Kitap adlarıyla iki öykü kitabı da yayımlayan Esendal’ın mektupları, anıları ve birçok öykü kitabı ölümünün ardından kitaplaştı.
Romanları: Ayaşlı ile Kiracıları (1934), Vassaf Bey (1983), Miras (1983).
Öyküleri: Hikâyeler / Birinci Kitap (1946, daha sonra Otlakçı olarak 1958), Hikâyeler / İkinci Kitap (1946, daha sonra Mendil Altında olarak 1958), Temiz Sevgiler (1965), Ev Ona Yakıştı (1971), Sahan Külbastısı (1983), Veysel Çavuş (1984), Bir Kucak Çiçek (1984), Hava Parası (1984), İhtiyar Çilingir (1984), Bizim Nesibe (1985), Kelepir (1986), Gödeli Mehmet (1986), Güllüce Bağları Yolunda (1992), Gönül Kaçanı Kovalar (1993).
Diğer kitapları: Tahran Anıları ve Düşsel Yazılar (1998), Kızıma Mektuplar (2001), Oğullarıma Mektuplar (2003).
| Kitabın Adı | Ayaşlı ile Kiracıları |
| ISBN | 9789750534317 |
| Yayın No | İletişim - 3254 |
| Dizi | Türkçe Edebiyat - 578 |
| Alan | Klasik Türkiye Edebiyatı |
| Sayfa | 261 sayfa |
| En | 130 mm |
| Boy | 195 mm |
| Perakende Satış Fiyatı | 75,00 TL |
| Baskı | 1. baskı - Ocak 2023 |
| Yazar | Memduh Şevket Esendal |
| Editör | Emre Bayın |
| Yayına Hazırlayan | Behçet Çelik |
| Kapak | Suat Aysu |
| Uygulama | Hüsnü Abbas |
| Düzelti | Celal Galip |
| Baskı | Ayhan Matbaası |
| Cilt | Güven Mücellit |
