Türk Milliyetçiliği, Gayrimüslimler ve Ekonomik Dönüşüm

Ulus devletlerin kendi egemenlik tarifleri ve milliyetçilik projeleri ısrarlı bir millî "safiyeti" gerektirmiştir. Sadece gündelik hayat üzerinde biçilen bir safiyet arayışı değildir bu. Milliyetçiliğin bir ufuk olarak benimsendiği, toplumsal yaşamda ise "diğer"leri açısından kolay atlatılamayan toplumsal travmaya sebep olan bir süreçtir. Bütün milliyetçilikler gibi Türk milliyetçiliği de bundan azade değildir.

Ulus devletlerin kendi egemenlik tarifleri ve milliyetçilik projeleri ısrarlı bir millî "safiyeti" gerektirmiştir. Sadece gündelik hayat üzerinde biçilen bir safiyet arayışı değildir bu. Milliyetçiliğin bir ufuk olarak benimsendiği, toplumsal yaşamda ise "diğer"leri açısından kolay atlatılamayan toplumsal travmaya sebep olan bir süreçtir. Bütün milliyetçilikler gibi Türk milliyetçiliği de bundan azade değildir. Ayhan Aktar'ın son dönem makalelerini biraraya getiren bu kitap, milliyetçilerin kendilerini pek haklı gördükleri alanlara ve dönüm noktalarına eğiliyor. Konuşulmasından dahi imtina edilen "Ermeni tehciri" ve bunun etrafında örülmüş "resmî" tahkimatın kırıldığı tartışmalara dair yazılar kitabın ağırlıklı kısmını oluşturuyor. Aktar bu yazılarında, "kafa sayma" yöntemlerini pek ciddiye almadan günümüzdeki tehcir tartışmalarını son dönem Osmanlı Meclis-i Mebusan zabıtları ile karşılaştırarak inceliyor. Türk-Yunan nüfus mübadelesi tartışması ise Türk ve Yunan milliyetçiliklerinin kendi egemenlik sahalarını millî-homojen kılmak için nasıl çırpındıklarını, insanların hayatlarını nasıl pervasızca değiştirdiklerini ve bu süreçteki "diplomatik oyunları" ele alıyor. Kitabın iktisadi hayatla ilgili kısmında ise millî iktisat tartışmalarının başka bir cephesine eğiliyor yazar. Liman kentleri ve bunların etrafında gelişen kozmopolit özellikleri ağır basan ticari hayatın, "Türkleştirme" siyaseti ile hem kendi gelişme dinamiklerini nasıl tıkadığını hem de liman kentlerinin kozmopolit sosyal dokusunun nasıl tek renkli bir yapıya dönüştüğünü Bursa'daki ipek sektörü ve Şark Ticaret Yıllıkları aracılığıyla tartışıyor. Ayhan Aktar'ın bu derlemesinde yer alan yazılar, "gâvursuz memleketin" kendine bile bir hayrının olmayacağını bir kez daha hatırlatıyor.

 

İçindekiler

1.   Sunuş
2.   Ermeni Meselesi, "Mavi Kitap" ve "Yeni İttihatçılık"
3.   Osmanlı Meclisi Ermeni Meselesini Tartışıyor: 
      Kasım-Aralık 1918
4.   Türk-Yunan Nüfus Mümadelesi ve Diplomasi
5.   Şark Ticaret Yıllıkları'nda "Sarı Sayfalar":
      İsyanbul'da Meslekler ve İktisadi Faaliyetler 
      Hakkında Bazı Gözlemler, 1868-1938
6.   Bursa'da Devlet ve Ekonomi
7.   Niyazi Berkes'in Türkiye'de Çağdaşlaşma Kitabını
      Yeniden Okumak
8.   İstanbul'da Günübirlik Tatil
9.   Tek Parti Döneminde "Irkçılık" Meselesi  

Ayhan Aktar 1953 yılında İstanbul'da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü'nden 1977 yılında mezun oldu. Daha sonra, İngiltere'de Canterbury şehrindeki Kent Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimine devam etti. 1980 yılında Marmara Üniversitesi, Kamu Yönetimi Bölümü'nde Prof. Dr. Mübeccel Kıray'ın yanında asistan olarak çalışmaya başlayan Ayhan Aktar, İstanbul Üniversitesi'nde başladığı doktora tezini 1989 yılında tamamladı. Bu çalışmasıyla, "Yayınlanmamış Sosyal Bilimler Araştırması" dalında birinci olarak '1990 Yunus Nadi Ödülü'nü kazandı. Aynı çalışma Kapitalizm, Az Gelişmişlik ve Türkiye'de Küçük Sanayi başlığı altında 1990 yılında yayımlandı. Daha sonra Türkiye'de devlet-gayrimüslim azınlık ilişkileri üzerine çalışmaya başlayan Ayhan Aktar'ın Varlık Vergisi ve "Türkleştirme" Politikaları başlıklı kitabı 2000'de yayımlandı. Prof. Dr. Ayhan Aktar, Kıbrıs Üniversitesi’nde profesördür.
Kitabın Adı Türk Milliyetçiliği, Gayrimüslimler ve Ekonomik Dönüşüm
ISBN 9789750504129
Yayın No İletişim - 1157
Dizi Tarih - 38
Alan Tarih
Sayfa 293 sayfa
En 130 mm
Boy 195 mm
Ağırlık 244 gr
Perakende Satış Fiyatı 37,50 TL
Baskı 1. baskı - Mayıs 2006
Yazar Ayhan Aktar
Dizi Kapak Tasarımı Ümit Kıvanç
Kapak Suat Aysu
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Serap Yeğen
Baskı Sena Ofset
Cilt Sena Ofset