Millî Mücadelede İttihatçılık

Erik Jan Zürcher’in Millî Mücadelede İttihatçılık adlı kitabı, millî mücadelede İttihatçıların rolünün resmî tarihte yansıtıldığından çok daha önemli olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmasına İzmir suikasti davalarını çıkış noktası olarak alan Zürcher, 1926’da, yani İttihat ve Terakki Fırkası kendini feshettikten tam sekiz yıl sonra İttihatçıların neden hâlâ tehlikeli sayılarak siyasal bir temizlik hareketine girişildiğini sorguluyor.

Erik Jan Zürcher’in Millî Mücadelede İttihatçılık adlı kitabı, millî mücadelede İttihatçıların rolünün resmî tarihte yansıtıldığından çok daha önemli olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmasına İzmir suikasti davalarını çıkış noktası olarak alan Zürcher, 1926’da, yani İttihat ve Terakki Fırkası kendini feshettikten tam sekiz yıl sonra İttihatçıların neden hâlâ tehlikeli sayılarak siyasal bir temizlik hareketine girişildiğini sorguluyor. Çalışmanın temellendiği varsayım, İttihatçıların Kurtuluş Savaşı’nın dayandığı insan ve örgüt malzemesini oluşturduğu ve İttihat ve Terakki’nin 1918’de kapatılmasına rağmen İttihatçı kadroların faaliyetlerini ve mücadelelerini bundan sonra da çeşitli biçimlerde sürdükleri... Birinci Dünya Savaşı sona ererken İttihatçı liderlerin ülkeden ayrılmadan önce Anadolu’da direnişin başlatılması için çeşitli hazırlıklar yapılması direktifleri verdiğine dikkat çeken yazar, mütarekenin hemen ardından hızla oluşan müdafaa-ı hukuk örgütlenmelerindeki İttihatçı etkisini ayrıntılarıyla ortaya koyuyor. Özellikle Kara Kemal ve Kara Vasıf’ın Karakol Cemiyeti’nin bugüne kadar göz ardı edilen çok önemli faaliyetlerde bulunduğunu gösteriyor. 1921’de Enver Paşa’nın yurda dönme girişimleri üzerinde de duran Zürcher, Mustafa Kemal’in yalnız yabancı devletlere ve padişah hükümetine karşı değil, aynı zamanda millî hareket içindeki ciddi rakipleriyle de mücadele ettiğini savunuyor. Kitapta Mustafa Kemal’in İttihatçılarla ilişkisi 1905-1926 dönemini kapsayacak şekilde anlatılıyor. İttihatçılar ile Kemalistler diye bir ayrım yapmanın doğru olmadığını ileri süren yazar, bu aralarındaki rekabetin bir iç mücadele niteliği taşıdığını ileri sürerek, kimin kimi kullandığını konusunda kafamızda en azından soru işaretleri doğmasını sağlıyor. İlk yayınlandığı 1987’den beri çeşitli tartışmalara kaynaklık eden bu eser, Türkiye üzerine tarih yazımındaki kalıplaşmış yargıları kırmaya çalışıyor.

1953’te Leiden’de doğdu. Leiden Üniversitesi’nde öğrenimini tamamlayan Zürcher, aynı üniversitenin Türkiye Etütleri Bölümü başkanıdır ve öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. 2008’den itibaren Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü’nün direktörlüğünü yürütmektedir. Prof. Zürcher’in şu kitapları bulunmaktadır: The Unionist Factor. The Role of the Committee of Union and Progress in the Turkish National Movement (1905-1926), E. J. Brill, 1984 (Milli Mücadelede İttihatçılık, Türkçedeki ilk baskısı, 1987; İletişim Yayınları, 2003); The Progressive Party 1924-1925, E. J. Brill, 1991 (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Türkçedeki ilk baskısı, 1992; İletişim Yayınları, 2003); Turkey, A Modern History, I. B. Tauris, 1993 (Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları, 1995); Mete Tunçay ile birlikte derlediği Socialism and Nationalism in the Ottoman Empire (1876-1923), E. J. Brill, 1993 (Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyalizm ve Milliyetçilik [1876-1923], İletişim Yayınları, 1995); Arming the State: Military Conscription in the Middle East and Central Asia 1775-1925, I. B. Tauris, 1999 (derleme, Devletin Silahlanması: Ortadoğu’da ve Orta Asya’da Zorunlu Askerlik 1775-1925, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2003); Donald Quataert ile birlikte derlediği Workers and the Working Class in the Ottoman Empire and the Turkish Republic 1839-1950, I. B. Tauris, 1995 (Osmanlı’dan Cumhuriyet Türkiye’sine İşçiler 1839-1950, İletişim Yayınları, 1998); Willem van Schendel ile birlikte derlediği Identity Politics in Central Asia and the Muslim World, I. B. Tauris, 2001 (Orta Asya ve İslâm Dünyasında Kimlik Politikaları, İletişim Yayınları, 2004); Touraj Atabaki ile birlikte yazdığı Men of Order. Authoritarian Modernisation in Turkey and Iran, 1918-1942, I. B. Tauris, 2004 (Türkiye ve İran’da Otoriter Modernleşme - Atatürk ve Rıza Şah Dönemleri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012); Fighting for a Living. A Comperative History of Military Labour 1500-2000 (Amsterdam University Press, 2013, derleme; Askerlik “İşi”, Askerî İşgücünün Karşılaştırmalı Tarihi 1500-2000, İletişim Yayınları, 2017).

Kitabın Adı Millî Mücadelede İttihatçılık
Orijinal Adı The Unionist Factor
ISBN 9789750501289
Yayın No İletişim - 893
Dizi Araştırma-İnceleme - 143
Alan Tarih, Politika/Siyaset
Sayfa 293 sayfa
En 130 mm
Boy 195 mm
Ağırlık 213 gr
Perakende Satış Fiyatı 220,00 TL
Baskı 11. baskı - Ocak 2021 (1. baskı - Nisan 2003)
Yazar Erik Jan Zürcher
Çeviren Nüzhet Salihoğlu
Kapak Utku Lomlu
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Elçin Gen
Dizin M. Cemalettin Yılmaz
Dizgi Maraton Dizgievi
Baskı Sena Ofset
Cilt Sena Ofset