İbni Sina ve Aristotelesçi Sol

Ernst Bloch bu kitabında, İbni Sina ve İbn Rüşd üzerinden İslâm felsefesinin altın çağına bir bakış atıyor ve bu parlak dönemde, özgürleşmeci düşüncenin önemli bir uğrağını görüyor. Ona göre bu düşünürler vahiy, meseller, mitler, mecazlar âleminden aklın olanaklarına uzanan sağlam köprüler kurmuşlardır. Bloch, bu düşünce birikimine, mekanik olmayan bir materyalist anlayışın gelişmesinde tarihsel bir rol atfediyor.

“Maddeye, çoktan unutulmuş, taze ve yeni bir bakış söz konusudur burada. Bu bakışın edası ne mekanistlerinki gibi yavan ne öte dünyadakilerin arzuladığı gibi mahçuptur; İbni Sina onu enerjiyle yükleyerek aktarmıştır bize.”

Ernst Bloch bu kitabında, İbni Sina ve İbn Rüşd üzerinden İslâm felsefesinin altın çağına bir bakış atıyor ve bu parlak dönemde, özgürleşmeci düşüncenin önemli bir uğrağını görüyor. Ona göre bu düşünürler vahiy, meseller, mitler, mecazlar âleminden aklın olanaklarına uzanan sağlam köprüler kurmuşlardır. Bloch, bu düşünce birikimine, mekanik olmayan bir materyalist anlayışın gelişmesinde tarihsel bir rol atfediyor.


İbni Sina-İbn Rüşd çizgisini, Aristoteles’in düşünsel mirasının sol kanadı olarak görüyor Bloch. Onun anlayışında bu yönelimin ana dayanağı, gelişme-değişme istidadı içeren, bir imkân/mümkün içeren, bir kuvve içeren “canlı” bir madde kavramıdır.

Bu küçük kitap, somut ilgi alanının ötesinde, Marksizm içinde bir metafizik inşa eden Ernst Bloch’un kendi felsefesi için de bir giriş, bir kılavuz niteliğindedir.

1885’te Yahudi bir küçük memur ailesinin çocuğu olarak Ludwigshafen’de doğdu. Münih’te, fizik ve müzik yan dallarıyla destekleyerek, felsefe doktorası yaptı. “Emperyalist işgal savaşı” olarak gördüğü Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine İsviçre’ye iltica etti. 1920’lerde Berlin’de bulunduğu yıllarda, Marksist tiyatrocu-yazar Brecht’le ve düşünür Benjamin’le yakın ilişkisi vardı. Nazilerin iktidara gelmesi üzerine tekrar ülke dışına çıktı. Son olarak gittiği Prag’ın da Nazi işgaline uğraması arefesinde ABD’ye göç etti. 1949’da, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Sovyetler Birliği himayesinde kurulan Demokratik Almanya Cumhuriyeti’ne taşındı, Leipzig Üniversitesi’nde çalıştı ve bir süre “devlet filozofu” muamelesi gördü. 1956’da Sovyetler Birliği’nin Macaristan’daki liberal-sosyalist rejime müdahalesini eleştirmesi ve derslerinde bu eleştirisi doğrultusunda “özgürlük ideali”ni işlemesi üzerine zorunlu emekliliğe sevk edildi. 1961’de Batı Almanya’ya geçti ve Tübingen Üniversitesi’nde ders vermeye başladı. 1968 öğrenci hareketine eleştirel ama hararetli bir destek verdi. 1977’de Tübingen’de öldü. Üç bine yakın öğrencinin meşaleli yürüyüşüyle uğurlandı.

Eserleri: Geist der Utopie [Ütopyanın Tini], 1918; Thomas Münzer als Theologe der Revolution [Devrimin Teologu Olarak Thomas Müntzer], 1921; Freiheit und Ordnung [Özgürlük ve Düzen], 1947; Spuren [İzler], 1930; Subjekt - Objekt [Özne- Nesne], 1949; Erbschaft dieser Zeit [Bu Çağın Mirası], 1935; Avicenna und die Aristotelische Linke [İbn-i Sina ve Aristotelesçi Sol], 1949; Das Prinzip Hoffnung [Umut İlkesi], 1954-1959; Naturrecht und menschliche Würde [Doğal Hukuk ve İnsan Onuru], 1961; Tübinger Einleitung in die Philosophie [Tübingen Mukaddimesi - Felsefeye Giriş], 1963; Atheismus im Christentum [Hıristiyanlıktaki Ateizm], 1968; Das Materialismusproblem, seine Geschichte und Substanz [Materyalizm Sorunu, Tarihi ve Özü], 1972; Experimentum Mundi. Frage, Kategorien des Herausbringens, Praxis [Dünya Deneyi. Soru, Çıkarsamanın Kategorileri, Praxis], 1975.

İletişim Yayınları Bloch’tan Umut İlkesi’ni (çev. Tanıl Bora, 1. cilt 2007, 2. cilt 2012) ve İzler’i yayımlamıştır (çev. Suzan Geridönmez, 2010).

Kitabın Adı İbni Sina ve Aristotelesçi Sol
Orijinal Adı Avicenna und die Aristotelische Linke
ISBN 9789750521522
Yayın No İletişim - 2440
Dizi Politika - 157
Alan Politika/Siyaset
Sayfa 120 sayfa
En 130 mm
Boy 195 mm
Ağırlık 106 gr
Perakende Satış Fiyatı 123,00 TL
Baskı 3. baskı - Şubat 2018 (1. baskı - Mart 2017)
Yazar Ernst Bloch
Çeviren Tanıl Bora
Editör Tanıl Bora
Dizi Kapak Tasarımı Utku Lomlu
Kapak Suat Aysu
Uygulama Hüsnü Abbas
Düzelti Aybars Yanık
Baskı Ayhan Matbaası
Cilt Güven Mücellit