12 Yıl Sonra 12 Eylül

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük “katastrof”u 12 Eylül’dür. Peki, 12 Eylül’ü hak ettik mi? Önce, Türkiye toplumu böyle bir darbeyi daha kolay sindirebilecek bir ruh haline girmişti. Bunun altında, tohumları yetmişlerin politik ortamında atılmış derin bir siyasî hayal kırıklığı yatıyor. Sıradan yurttaş, Kenan Evren’in şahsında nihayet kendi gibi düşünen bir önder bulmuştu.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük “katastrof”u 12 Eylül’dür. Peki, 12 Eylül’ü hak ettik mi? Önce, Türkiye toplumu böyle bir darbeyi daha kolay sindirebilecek bir ruh haline girmişti. Bunun altında, tohumları yetmişlerin politik ortamında atılmış derin bir siyasî hayal kırıklığı yatıyor. Sıradan yurttaş, Kenan Evren’in şahsında nihayet kendi gibi düşünen bir önder bulmuştu. Kenan Evren, memlekette hangi kahveye gitseniz beş-on benzerini bulabileceğiniz bir tipti. “Sallandıracaksın ellisini...” diyenlerden farksızdı. Farkı, sallandırma imkânını gerçekten bulabilmesi oldu. Türkiye bir bakıma 12 Eylül döneminden çıktı. Daha doğrusu çıkmış gibi yaptı. Diktatörlükten çıkmış Yunanistan, İspanya gibi ülkeler diktatörlükleriyle yüzleştiler. Bu ülkelerde, özgürlük içinde yaşayan bir toplumun keyfini hissediyorsunuz. Biz, 12 Eylül’ün meydan okumasına karşılık vermedik. 12 Eylül son analizde toplumu bir yüzleşmeye çağırdı. Sakin bir karşılaşma olamazdı bu, sert geçmesi kaçınılmazdı. Toplum olarak bu çağrıyı da işitmezlikten geldik. Basın, hukuk kurumları, üniversite, politikacılar... kendilerini 12 Eylül’ün dayattığı koşullara uydurarak varoldular. Yüzleşmedik. Geleneklerimizi aşmak için bir çabaya girmedik. Bu nedenle, hâlâ 12 Eylül’ün içindeyiz.

1943’te doğdu. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. 12 Mart döneminde iki yıl cezaevinde kaldıktan sonra 1974’te üniversiteye döndü. 1981’de doçentken istifa etti. Halkın Dostları, Birikim, Yeni Dergi, Yeni Gündem, Milliyet Sanat, Papirüs dergilerinde ve Cumhuriyet, Demokrat, Milliyet, Radikal, Taraf gazetelerinde yazdı. 1983’te İletişim Yayınları’nı kurdu. 1997’de profesör olan Murat Belge, Bilgi Üniversitesi’nde öğretim üyesi. Kitapları: Tarihten Güncelliğe (Alan, 1983; İletişim, 1997), Sosyalizm, Türkiye ve Gelecek (Birikim, 1989), Marksist Estetik (BFS, 1989; Birikim, 1997), The Blue Cruise (Boyut, 1991), Türkiye Dünyanın Neresinde? (Birikim, 1992), 12 Yıl Sonra 12 Eylül (Birikim, 1992), İstanbul Gezi Rehberi (Tarih Vakfı, 1993; İletişim, 2007), Boğaziçi’nde Yalılar ve İnsanlar (İletişim, 1997), Edebiyat Üstüne Yazılar (YKY, 1994; İletişim, 1998), Tarih Boyunca Yemek Kültürü (İletişim, 2001), Başka Kentler, Başka Denizler 1 (İletişim, 2002), Yaklaştıkça Uzaklaşıyor mu? (Birikim, 2003), Osmanlı: Kurumlar ve Kültür (Bilgi Üniversitesi, 2006), Başka Kentler, Başka Denizler 2 (İletişim, 2007), Genesis: “Büyük Ulusal Anlatı” ve Türklerin Kökeni (İletişim, 2008), Sanat ve Edebiyat Yazıları (İletişim, 2009), Başka Kentler, Başka Denizler 3 (İletişim, 2011), Militarist Modernleşme: Almanya, Japonya ve Türkiye (İletişim, 2011), Edebiyatta Ermeniler (İletişim, 2013), Başka Kentler Başka Denizler 4 (İletişim, 2014), Step ve Bozkır: Rusça ve Türkçe Edebiyatta Doğu-Batı Sorunu ve Kültür (İletişim, 2016), Şairaneden Şiirsele: Türkiye’de Modern Şiir (İletişim, 2018), “Siz İsterseniz”: Popülizm Üzerine Yazılar (İletişim, 2018). Belge, ayrıca William Faulkner, Charles Dickens, James Joyce ve John Berger’dan çeviriler yapmıştır.

Kitabın Adı 12 Yıl Sonra 12 Eylül
ISBN 9789755160047
Yayın No Birikim - 6
Dizi Birikim Kitapları
Alan Politika/Siyaset
Sayfa 421 sayfa
En 130 mm
Boy 195 mm
Ağırlık 287 gr
Perakende Satış Fiyatı 31,94 TL
Baskı 4. baskı - Aralık 2000 (1. baskı - Ekim 1992)
Yazar Murat Belge
Kapak Ümit Kıvanç
Düzelti Ahmet Abbas
Dizgi Maraton Dizgievi
Baskı Şefik Matbaası
Cilt Ayhan Matbaası