Asker Evlatlar Yetiştirmek

II. Meşrutiyet Döneminde Beden Terbiyesi, Askerî Talim ve Paramiliter Gençlik Örgütleri

Osmanlı İmparatorluğu’nda askerî yenilgilerin entelektüel ortamı hızla etkilediği dönem Balkan Savaşları’dır. İmparatorluk fikri siyasi elitin zihninde de hızla tükenirken, milliyetçilik dönemin fikir atmosferini ele geçirmiştir. Kaybı telafi etmenin yolunu askerî başarılarda gören bu anlayış, “silahlanmış millet” (millet-i müsellaha) fikrini işlemeye koyulmuştur. Zorunlu askerlik uygulamalarıyla beraber, gençlerin savaşa hazırlanması, askerî eğitimin beden terbiyesi ve gençlere yönelik dernekler vasıtasıyla “tabana” yayılması dönemin uygulamalarından birisidir. Sanem Yamak Ateş, Asker Evlatlar Yetiştirmek’te II. Meşrutiyet döneminde kurulan paramiliter gençlik örgütlerini tüm yönleriyle araştırıyor. Bu derneklerin kuruluşunu önceleyen fikirleri, derneklerin işleyişini ve gençler üzerindeki etkisini inceliyor. Türk Gücü Cemiyeti, İzciler Ocağı, Osmanlı Güç Dernekleri’ni askerî “talim ve terbiye” açısından değerlendirdikten sonra Osmanlı Genç Dernekleri’ni etraflı bir biçimde ele alıyor. II. Meşrutiyet’te sosyal Darwinizmden milliyetçiliğe, beden terbiyesinden militarizme uzanan süreçleri yalnızca fikrî yönleriyle değil, uygulama ve etkileriyle birlikte değerlendiriyor. Asker Evlatlar Yetiştirmek, etkisi II. Meşrutiyet’le sınırlı kalmayan, sonraki kuşaklara da aktarılan militarist “alışkanlıkların” kökenlerini çarpıcı biçimde ortaya koyuyor.